Masło czy margaryna?

masłoZ wielu sondaży wynika, że wolimy masło ze względu na dobry smak, naturalność i właściwości zdrowotne, natomiast margaryna uważana jest za produkt chemiczny w związku z tym nie zdrowy, a my przecież chcemy odżywiać się zdrowo. Ale czy tak jest naprawdę? Masło jest produktem pochodzenia zwierzęcego - powstaje z tłuszczu mlecznego, a w związku z tym zawiera witaminy głównie A, która przede wszystkim chroni przed tak zwaną "kurzą ślepotą" i D, która zwiększa wchłanianie wapnia, co jest równoznaczne z faktem, iż dba o dobry budulec kości. Margaryna natomiast jest tłuszczem roślinnym, powstaje z olejów, ale trzeba podzielić ją na tą twardą - zwykle używaną do pieczenia ciast, oraz tą miękką - pakowaną do plastikowych kubeczków. Otóż te twarde, to margaryny wytwarzane przez uwodornienie, w wyniku czego powstają tak zwane izomery trans kwasów tłuszczowych. Mają one bardzo niekorzystne działanie na organizm ludzki, podnoszą bowiem poziom cholesterolu w osoczu krwi, obniżają poziom HDL czyli "dobrego cholesterolu", a podnoszą poziom LDL "złego cholesterolu", mogą przyczynić się do podniesienia poziomu insuliny i zaburzać pracę układu immunologicznego. Margaryny miękkie produkowane są metodą estryfikacji, co sprawia, że izomery trans znajdują się w nich w niewielkich ilościach bądź w ogóle są ich pozbawione.

Ważny jest również rodzaj tłuszczu zawarty zarówno w maśle, jak i w margarynie. Masło to głównie tłuszcze nasycone podwyższające stężenie LDL, natomiast margaryna posiada najwięcej tłuszczów jednonienasyconych obniżających poziom LDL. Dodatkowo margaryny są wzbogacane w witaminy, ale pochodzenia chemicznego, co może oznaczać mniejszą ich wchłanialność. Z drugiej jednak strony ani masło, ani margaryna nie są głównymi dostawcami witamin w naszej diecie, bo mają być tylko niewielkim dodatkiem do chleba.

Jak kupić dobry produkt? Zawsze czytaj informację żywieniową na opakowaniu. Produkt można nazwać masłem jeżeli ma 75-80 % tłuszczu mlecznego. Unikaj margaryn, w których składzie pojawiają się tłuszcze trans (zwykle są to margaryny twarde), a także smarowideł (czyli połączenia masła i margaryny w jednym) zawierających w większej ilości oleinę - czyli najgorszej jakości olej palmowy. Pamiętaj, że masło nie służy do smażenia. Można go użyć do krótkiego podgrzania, ale przy dłuższej obróbce w wysokiej temperaturze powstają z niego związki rakotwórcze. Masło zaleca się kobietom w ciąży i karmiącym, a także dzieciom do 7 roku życia, natomiast dorosłym dobrego rodzaju margarynę.

Kolejna runda dotyczy kaloryczności: 100 g masła to od 650-730 kcal, natomiast 100 g margaryny to ok. 720 kcal - czyli jaki z tego wniosek? Oba produkty są bardzo kaloryczne, więc najlepszym rozwiązaniem jest nie używać ani masła, ani margaryny. Produktem zastępczym może być musztarda, chrzan, biały chudy twaróg lub koncentrat pomidorowy. Dzienna dawka masła czy margaryny to 5 g, czyli 1 płaska łyżeczka dziennie.

Zobacz również